I. THÔNG TIN CHUNG
Ánh sáng cho cây mai:
Mai thích ánh sáng mặt trời, vì vậy chúng thích hợp cho việc trồng ở các vị trí có ánh sáng trực tiếp từ 6 giờ sáng trở đi. Trong trường hợp cây mai được trồng trong nhà, ban đầu nên đặt chúng ở các khu vực có bóng râm để tránh lá bị cháy khi tiếp xúc trực tiếp với ánh sáng mặt trời.
Chế độ tưới nước cho cây mai:
Cây giá mai vàng hoành 50 thích nước sạch và không chịu được nước axit. Chúng thích độ ẩm, vì vậy cần được tưới nước hàng ngày trừ vào những ngày mưa. Ngay cả vào những ngày mưa, việc tưới nước cũng là cần thiết để tránh lá khô, biến màu và tuổi thọ của lá mai dần ngắn đi.
Nếu điều này xảy ra thường xuyên trong suốt năm, cây mai sẽ không giữ lá cho đến tháng Chạp để chờ thu hoạch lá tập trung và hoa. Cây mai sẽ nở hoa rải rác từ tháng Chín đến tháng Chạp. Do đó, cây sẽ không nở hoa tập trung cho dịp Tết Nguyên Đán và sẽ có ít hoa hơn.
Chăm sóc sau Tết:
Thường thì, cây mai trong chậu cho dịp Tết, nếu được giữ trong nhà, sẽ không nhận đủ ánh sáng mặt trời, dẫn đến lá màu xanh nhạt, mảnh, yếu ớt và cành mảnh mai. Ngoài ra, trước Tết Nguyên Đán, người làm vườn thường tập trung sử dụng chất kích thích nở hoa, làm gián đoạn cuộc sống sinh lý của cây mai. Nếu không chăm sóc cây mai tốt, chúng sẽ dần suy giảm và không đạt chất lượng mong muốn. Do đó, nên mang cây mai ra vườn để chăm sóc lại càng sớm càng tốt.
Loại bỏ tất cả hoa và quả: Sau Tết Nguyên Đán, nên loại bỏ tất cả hoa và quả để giúp cây tập trung dưỡng chất. Đối với cây mai trồng trong đất hoặc trưng bày ngoài trời, việc chăm sóc sẽ đơn giản hơn vì chúng yêu cầu ít công sức hơn, nhưng việc loại bỏ hoa và quả vẫn nên được thực hiện đều đặn mà không cần di chuyển chúng vào các khu vực bóng râm.
Tỉa cành sau Tết Nguyên Đán: Cắt tỉa các cành để cân bằng cấu trúc cây mai, cắt ngắn các cành quá mức phát triển và loại bỏ các chồi dư thừa bên trong thân cây. Việc tỉa cành nên được thực hiện càng sớm càng tốt, thường là trước ngày 15 và không muộn hơn ngày 25 của tháng giêng âm lịch trong một năm bình thường. Trong năm nhuận (13 tháng), việc tỉa cành có thể thực hiện sau so với bình thường, khoảng đầu tháng hai âm lịch, để lại khoảng một phần ba lá cũ ở đầu cành để đảm bảo cây mai có một bộ lá mới mạnh mẽ.
Thay chậu và đất: Có hai lần trong năm cho việc này.
- Thay chậu sau Tết Nguyên Đán: Hiện nay, hầu hết người làm vườn sử dụng hỗn hợp trồng gồm sợi dừa, phân bò, tro bỏ hạt lúa, v.v. Vì hỗn hợp trồng này mịn, sau một năm, dưỡng chất bị cạn kiệt và đất trở nên kém thoát nước, thường tắc nghẽn lỗ thoát nước. Nếu nước tích tụ ở đáy chậu trong thời gian dài, kết hợp với phân bón, nó có thể tạo ra các chất độc như metan hoặc lưu huỳnh, gây hỏng rễ cho cây mai, làm chậm sự phát triển và có thể gây chết cây. Do đó, việc thay chậu sau Tết Nguyên Đán là cần thiết để khắc phục các hạn chế đã đề cập.
* Lưu ý: Sau Tết Nguyên Đán, thời tiết ở các vùng miền Nam thường rất nóng, với nhiệt độ cao bất thường. Sau khi thay chậu, cây nên được đặt ở khu vực bóng mát, mát mẻ và tưới nước nhẹ để duy trì độ ẩm cho đến khi cây hồi phục và bắt đầu ra những chồi mới. Sau đó dần dần chuyển chúng trở lại ánh sáng mặt trời và chăm sóc bình thường.
- Thay chậu vào đầu mùa mưa: (khoảng giữa tháng tư đến đầu tháng năm). Trong thời gian này, cây mai đã phục hồi hoàn toàn sau khi chăm sóc sau Tết và các dưỡng chất trong thân cây đã tích lũy sẵn sàng cho giai đoạn mọc mới. Đây là thời điểm thuận lợi nhất trong năm để thay chậu và đất. Hơn nữa, trong mùa mưa, thời tiết thường mát mẻ, vì vậy cây sẽ ít bị ảnh hưởng bởi nhiệt độ cao, cho phép chúng phát triển và phục hồi nhanh chóng.
II. KỸ THUẬT TRỒNG VÀ CHĂM SÓC
Trồng chậu và bón phân:
a) Kỹ thuật trồng chậu và bón phân sau Tết Nguyên Đán (từ giữa tháng giêng đến cuối tháng tư) tuân theo các bước sau:
- Dừng việc tưới nước trong khoảng 1-2 ngày để cho đất trong chậu co lại, làm cho việc loại bỏ cây khỏi chậu dễ dàng hơn.
- Sử dụng que nhọn để nới lỏng và loại bỏ một số lượng đất cũ, để lại khoảng một nửa, để tránh gây tổn thương cho rễ non và sợi, và loại bỏ bất kỳ rễ mục nào đã thối.
- Thêm hỗn hợp trồng mới vào chậu, đảm bảo sử dụng một màng lọc để che phủ lỗ thoát nước. Rải 20g – 30g phân bón hữu cơ Rhizoplex mỗi cây (tùy thuộc vào đường kính của cây) + 100g – 300g phân bón hữu cơ phân cá hồi Nhật Bản NPK 4-3-2 + OM 68% – CaO 10%, sau đó đặt cây vào chậu, đảm bảo cây ở giữa, và tiếp tục thêm hỗn hợp trồng khoảng 3cm – 5cm dưới mặt của chậu. Nhẹ nhàng vỗ đất bằng tay, tưới nước cho đến khi nước chảy ra khỏi lỗ thoát nước của chậu. Giai đoạn này rất quan trọng; việc bón phân trong thời gian này (đặc biệt là với phân bón hữu cơ Rhizoplex) kèm theo việc thay đổi đất nhằm giúp cây mai hồi phục, phát triển rễ mạnh mẽ, cành lá mới, tăng cường sức đề kháng chống lại sâu đất và bệnh tật.
- Sau 45-60 ngày, khi cây đã mọc ra 2-3 bộ lá, phun phân bón lá Poly Feed 19-19-19 + Me vào mỗi tháng một lần với liều lượng 50g mỗi chai 8 lít, phun đều ở cả hai bên của lá, kết hợp với bón rễ 50g – 100g phân bón hữu cơ khoáng Singha Leo (hoặc 100g – 200g phân cá hồi Organic Fert) mỗi cây, mỗi tháng xen kẽ với việc phun phân bón lá Poly Feed như đã mô tả ở trên.
- Để ngăn ngừa sâu bệnh trong giai đoạn này, mỗi khi cây mọc ra chồi mới, phun các loại hóa chất bảo vệ thực vật theo hướng dẫn ở phần III dưới đây.
b) Kỹ thuật thay chậu và bón phân vào đầu mùa mưa (từ giữa tháng tư đến đầu tháng năm):
Bắt đầu từ giữa tháng tư đến đầu tháng năm là đầu mùa mưa. Cây mai đã mọc đầy một bộ lá, cành xanh tươi và đang nẩy mầm trên mỗi cành. Trước hết, quan sát cành cây đã chuyển hoàn toàn thành lá trưởng thành, sau đó tiến hành thay chậu và đất. Nếu chỉ sử dụng phân bón hóa học, nên thay chậu và đất
ở giai đoạn này vì cây đã hấp thụ hết dưỡng chất từ đất, bao gồm cả các nguyên tố và vi lượng. Nếu sử dụng phân bón hữu cơ, không cần thay chậu và đất vào đầu mùa mưa. Trong thời gian này, cây mai phát triển rễ mạnh mẽ, lá to và thân cây dày, sẵn sàng tích luỹ năng lượng cho mùa nở hoa sắp tới,nên chúng có nhu cầu cao về phospho (P2O5). Do đó, bón phân bổ sung với các loại phân bón sau:
- Đào sâu từ 5cm – 10cm vào đất và rải 20g – 30g phân bón hữu cơ Rhizoplex mỗi cây (tùy thuộc vào đường kính của cây). Đồng thời, áp dụng 100g – 300g phân cá hồi hữu cơ Nhật Bản (nếu không sử dụng phân cá hồi, có thể thay thế sau 20 ngày bằng phân bón khoáng hữu cơ Singha Leo ở liều lượng 50g – 100g mỗi cây). Bón phân cá hồi hoặc phân bón khoáng hữu cơ Singha Leo mỗi tháng một lần.
Bạn có thể tham khảo thêm các loại phân bón cho cây tại: bán mai vàng bến tre
- Ngoài phân bón hữu cơ như trên, vào khoảng tháng tám, phun MAP (Mono Ammonium Phosphate) NPK 12-61-0 với liều lượng 50g mỗi chai 8 lít + MKP (Mono Potassium Phosphate) NPK 0-52-34 với liều lượng 60g mỗi chai 8 lít nước, phun đều cả hai bên của lá hai lần cách nhau 15-20 ngày để giúp cây chuẩn bị tốt cho quá trình phân biệt nụ hoa (hoặc sử dụng phân bón NPK 19-31-17, NPK 10-55-10, hoặc phân DAP…). Để cải thiện đất bị ô nhiễm axit, chất độc hữu cơ, giảm độ mặn trong đất; ngăn rụng hoa, củng cố cây, giảm rụng, tăng cường kháng khuẩn và kháng bệnh, thêm vào đó áp dụng bổ sung Nitrat Canxi Bo CNB 15-18-0.3 một lần với liều lượng 50g mỗi cây.
* Lưu ý: Trong năm nhuận kéo dài 13 tháng, lá cây mai sẽ già sớm, tự rụng và nở hoa sớm trước Tết Nguyên Đán. Để tránh việc rụng lá sớm, trong những năm nhuận, nên loại bỏ hết lá một lần vào giữa năm, sau đó bón phân giàu Nitơ; cây mai sẽ mọc lá mới trong mùa mưa, tươi xanh và dày. Gần đến Tết Nguyên Đán, lá cây mai sẽ tự nhiên già đi, chỉ chờ được hái như các năm bình thường để đảm bảo nở hoa đúng thời điểm cho Tết Nguyên Đán.
- Trong giai đoạn này, điều kiện thời tiết thuận lợi cho sự phát triển của sâu bệnh, đặc biệt là trên các chồi và lá non, nên việc theo dõi và phun hóa chất bảo vệ thực vật thường xuyên là cần thiết để ngăn chặn sâu bệnh.
c) Bón phân cuối mùa mưa (từ tháng chín đến trước ngày hái lá):
Cuối mùa mưa, thời tiết thường trở nên phức tạp và khó dự đoán. Đến thời điểm này, lá cây mai đã bắt đầu già đi, mất màu xanh và dày hơn, không còn sản xuất lá mới nữa và tập trung vào việc phát triển nụ hoa. Các chủ nhà vườn mua mai vàng giá rẻ khuyên rằng cần nhiều phospho và kali hơn để chống lại điều kiện thời tiết khắc nghiệt, chống lại sâu bệnh và đảm bảo hoa đẹp, kéo dài. Từ tháng chín đến tháng mười, phun MAP + MKP một lần như đã mô tả ở trên; đến cuối tháng mười, pha 40g – 80g mỗi chai 8 lít nước phân bón KNO3 NKP 13-0-46 và phun đều cả hai bên của lá, phun hai lần cách nhau 15-20 ngày để ngăn rụng lá và làm mỏng lá. Đến đầu tháng mười một, dừng bón phân và chỉ tưới nước cho cây khi cần cho đến ngày hái lá.